Ticaret Bakanlığı verilerinden derlenen bilgilere göre, 2023 yılı sonunda Türkiye‘de yerleşik gerçek ve tüzel kişilerin yurt dışındaki yatırımlarının tespiti amacıyla “Yurt Dışı Yatırım Anketi” gerçekleştirildi. Bu anketle, Türkiye’de yerleşik gerçek ve tüzel kişilerin yurt dışında gerçekleştirdiği 2.146 yatırımın sermaye pozisyonu 57,9 milyar dolar olarak belirlendi.
Yatırımcı ile yurt dışı yatırım arasındaki borç ilişkisinin de dahil edildiği net yatırım pozisyonuna göre, Türkiye’de yerleşik gerçek ve tüzel kişilerin yurt dışı yatırımlarının toplam değeri 62,2 milyar dolara ulaştı.
AB ÜLKELERİ ÖNDE
Türkiye kaynaklı yurt dışı yatırımların dağılımına bakıldığında, 2.146 yatırımın 828’i Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde, 457’si ise Birleşik Krallık, Rusya, Balkanlar, İsviçre, Norveç ve Doğu Avrupa bölgesini kapsayan “diğer Avrupa ülkeleri”nde bulunduğu görüldü. Diğer öne çıkan bölgeler arasında 233 yatırım ile diğer Asya ülkeleri, 223 yatırım ile Kuzey Amerika ve 213 yatırım ile Yakın ve Orta Doğu ülkeleri yer aldı.
AB ülkelerinin toplam yatırımlar içindeki payı yüzde 38,75 olarak hesaplanırken, diğer Avrupa ülkelerinin payı yüzde 21,65 oldu.
Yurt dışı yatırımların bölgelere göre sermaye pozisyonuna bakıldığında, AB ülkelerinin yüzde 59,63 pay ve 34,5 milyar dolar sermaye pozisyonu ile ilk sırada olduğu görüldü. AB ülkelerini yüzde 20,56 pay ve 11,9 milyar dolar ile “diğer Avrupa ülkeleri” izledi. Kuzey Amerika’da yüzde 5,77 pay ve 3,3 milyar dolar, Orta Asya Türk Cumhuriyetleri ve Güneydoğu Asya ülkelerini de içeren “diğer Asya ülkeleri”nde yüzde 5,63 pay ve 3,3 milyar dolar tutarında Türk yatırımı bulunuyor.
Kuzey Afrika bölgesi, Fas, Tunus, Libya, Cezayir ve Mısır gibi ülkelerle yüzde 3,74 paya ve 2,2 milyar dolar sermaye pozisyonuna sahipken, Gürcistan ve Azerbaycan gibi komşu ülkeler ile Orta Doğu ve Körfez ülkelerini içeren Yakın ve Orta Doğu ülkeleri yüzde 3,19 paya ve 1,8 milyar dolar sermaye pozisyonuna sahip oldu.
2023 yılında, bu yatırımlara yönelik Türkiye’den yapılan ihracat 8,2 milyar dolar, ithalat ise 6,9 milyar dolar olarak kaydedildi.
HOLLANDA İLK SIRADA
2023 yılı sonunda, toplam 130 ülkede doğrudan Türk yatırımı bulunduğu belirlendi. İlk sırada 213 yatırım ve 23 milyar 481 milyon dolarlık sermaye pozisyonuyla Hollanda yer aldı. Bu ülkeyi, 105 yatırım ve 4 milyar 309 milyon dolarlık sermaye pozisyonuyla Birleşik Krallık izledi.
Ayrıca, Almanya 190 yatırım ve 3 milyar 468 milyon dolarlık, ABD ise 208 yatırım ve 3 milyar 269 milyon dolarlık sermaye pozisyonuyla öne çıktı.
TÜRK YATIRIMLARINDA FİNANS VE SİGORTA FAALİYETLERİ ÖNDE
Türkiye’de yerleşik gerçek ve tüzel kişilerin yurt dışı yatırımlarında finans ve sigorta faaliyetleri yüzde 67,5 payla ilk sırada yer aldı. Bu faaliyetlerin en büyük bölümünü holding şirketlerinin faaliyetleri oluşturdu.
Finans ve sigorta faaliyetlerini yüzde 4,61’lik payla ulaştırma ve depolama, yüzde 4,55’lik payla ana metal sanayisi, yüzde 4,5’lik payla toptan ve perakende ticaret, yüzde 4,3’lük payla madencilik ve taş ocakçılığı, yüzde 2,1’lik payla kimya sanayisi, yüzde 1,97’lik payla gıda, içecek ve tütün ürünleri imalatı ve yüzde 1,5’lik payla gayrimenkul faaliyetleri izledi.